De productie van basismaterialen, zoals staal en kunststoffen, kan in 2050 volledig klimaatneutraal en circulair worden. Dat blijkt uit de studie “Groene keuzes voor de Nederlandse basisindustrie”, van het Sustainable Industry Lab (SIL). Voorzitter Gert Jan Kramer van SIL overhandigde het rapport vandaag aan Erwin Nijsse, directeur-generaal Bedrijfsleven en Innovatie van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Nederland heeft de ambitie om in 2050 klimaatneutraal én circulair te worden en dat kun je heel goed combineren met een toekomstbestendige basisindustrie. Dit is de belangrijkste conclusie van een nieuw rapport van het Sustainable Industry Lab (SIL), een denktank waarin wetenschappers samenwerken met experts uit de industrie, milieubeweging en overheid. De Nederlandse basisindustrie kan de omschakeling maken dankzij de gunstige ligging aan de Noordzee, waardoor veel windenergie beschikbaar is. Met de elektriciteit en waterstof die dat oplevert, kan de productie duurzaam worden. Het rapport laat zien dat de Noordzee hiervoor voldoende plaats biedt, rekening houdend met de eisen die natuur en scheepvaart stellen.
Chemie en raffinage
SIL neemt als uitgangspunt dat de wereldwijde behoefte aan staal, kunststoffen en basischemicaliën nog lange tijd groot zal blijven, ook als ingezet wordt op besparing en duurzame materialen zoals hout. De productie van basismaterialen moet daarom voor 2050 klimaatneutraal en circulair worden om te voldoen aan Nederlandse en Europese regels en ambities. Inzoomend op chemie en raffinage: deze sectoren kunnen van aardolie als grondstof omschakelen naar andere bronnen die koolstof bevatten, zoals biologische resten en afval. De transitie in deze sectoren kan stapsgewijs verlopen, als gaandeweg meer bekend wordt over nieuwe circulaire technieken. De samenstellers van het rapport denken dat het tegengaan van klimaatverandering dwingender is dan het bevorderen van circulariteit. Als de energietransitie te traag verloopt en fossiele bronnen in gebruik blijven, kunnen de klimaatdoelen toch bereikt worden met koolstofafvang en -opslag (CCS). Ook het concept-Nationaal Plan Energiesysteem (NPE) van het Ministerie van EZK, dat vorige week verscheen, ruimt een prominente plaats in voor CCS.
Heilige huisjes
In alle sectoren van de Nederlandse basisindustrie zijn er argumenten om de productie te verhuizen of deze juist te behouden voor Nederland. Het rapport schuwt heilige huisjes niet, door te benoemen dat de vraag naar raffinagecapaciteit daalt als elektrische mobiliteit een grote vlucht gaat nemen. Daardoor neemt weliswaar de export van aardolieproducten naar het buitenland af, maar ook in een circulaire en klimaatneutrale wereld blijft de internationale verbondenheid van industriële clusters, zoals Rotterdam – Ruhrgebied en de Zeeuwse Delta – Vlaanderen zeer groot. Tegelijkertijd neemt de importbehoefte van afval en bioafval uit het buitenland toe om de sprong naar een circulaire economie te kunnen maken, want de industriële behoefte aan niet-fossiele koolstof kan Nederland niet invullen met afval “van eigen bodem”.
Wereldwijde taakverdeling
De nieuwe SIL-studie belicht ook hoe verschillende toekomstbeelden de keuzes beïnvloeden die Nederland op weg naar 2050 moet maken. Daarbij pleiten de samenstellers voor een wereldwijde taakverdeling bij de productie van basismaterialen. Zij stellen dat een eerlijke energietransitie eist dat Nederland naast een belofte voor terugdringen van de emissies ook een productiebelofte doet. En dat is de meerwaarde van dit rapport: SIL laat zien dat industriële productie in Nederland niet alleen nodig is, maar ook dat de basisindustrie in staat is om een stevig aandeel te nemen in klimaatneutrale productie van basismaterialen in een circulaire economie.
Download rapport
Het rapport “Groene keuzes voor de Nederlandse basisindustrie: Klimaatneutrale productie in een circulaire economie” kan worden gedownload van de website van het Sustainable Industry Lab: https://sustainableindustrylab.nl/academic-workstream/groene-keuzes-voor-de-nederlandse-basisindustrie-een-studie-over-de-toekomst-van-chemie-brandstoffen-staal-en-kunstmest-in-een-klimaatneutraal-circulair-nederland
Meer weten? Neem contact op.
